Firdgum

Firdgum is een terpdorp aan de Noord-Friese waddenkust. Samen met vijftien andere dorpen, de stad Franeker en veertien gehuchten maakt het deel uit van de gemeente Franekeradeel. Eén van de gehuchten (Dijkshoek) valt onder Firdgum.

Zes monumentale terpen

Het dorpsgebied van Firdgum wordt ten westen en oosten ingeklemd door grotere dorpen Tzummarum en Minnertsga. Noordelijk loopt het smalle dorpsgebied tot aan de waddenkust. Aan de zuidkant vormt de Ried (een geul) de grens. Het dorp telt in totaal acht rijksmonumenten: een boerderij, kerktoren en maar liefst zes terpen.

Ontstaan op natuurlijke hoogte

Firdgum is ontstaan op een kwelderwal. Deze natuurlijke hoogte bepaalde in veel opzichten het ontstaan van het cultuurlandschap in de streek. Kenmerkend voor Firdgum zijn de verschillende terpen langs de Hearewei. Ze zijn opgeworpen bovenop de kwelderwal.

De huidige dorpskern ligt ter hoogte van de kruising Hearewei-Camstrawei. Laatstgenoemde weg loopt haaks op de kwelderwal en splijt het dorp vanaf de Ried (hier nog Mienskarleane) in de lengte tot aan de kust. Doordat het reliëf in Firdgum zeer geleidelijk afloopt van ongeveer +1,5 NAP aan de kust tot ongeveer +0,5 NAP in de mieden (kwelderbekken), is hier een regelmatige blokverkaveling ontstaan. De belangrijkste afwaterende sloten staan haaks op de kwelderwal voor maximale afwatering richting de Ried.

Vruchtbare landbouwgrond

Door de zavelige kwelderwalbodem is de grond rondom Firdgum uitermate geschikt voor de teelt van verschillende landbouwgewassen. Tegenwoordig worden er vooral veel pootaardappelen verbouwd. Maar ook suikerbieten doen het er goed. Een aantal percelen is in gebruik als weiland. Deze liggen met name ten zuiden van de kwelderwal in een lager en daardoor natter kwelderbekken (de mieden). De bodem bestaat hier uit stugge klei en is daardoor moeilijk bewerkbaar.

Hoe dit zeekleipolderlandschap aan de rand van de Waddenzee is ontstaan, en hoe de geschiedenis in de vele eeuwen daarna is verlopen zal worden verteld aan de hand van vier thema’s:

  1. De vorming van het natuurlijk landschap
  2. Leven op de onbedijkte kwelder
  3. Dijken, polder en (water)wegen
  4. Wonen en werken in de 16de tot de 20ste eeuw
Vervolg verhaal

Status verhaal

  • In voorbereiding
  • Ontwikkeling verhaal
  • Uitvoering maatregelen
  • Firdgum in beeld