Kerstvloed: grootste natuurramp van afgelopen vier eeuwen

Vergeten geschiedenis: De Kerstvloed was een stormvloed die bijna 300 jaar geleden optrad in de nacht van 24 op 25 december 1717 en grote gevolgen had voor de getroffen gebieden aan de Noordzeekust. De Kerstvloed was het gevolg van een samenloop van omstandigheden: onder meer noordwesterstorm, springtij en slechte dijken. In de kerstnacht van 1717 trof deze het kustgebied van Nederland, Duitsland en Scandinavië. In totaal verdronken ca. 14.000 mensen. 2.300 mensen verdronken in Groningen. De materiële schade was enorm. Het was de grootste natuurramp van Nederland in de afgelopen vier eeuwen.

Het water reikte tot de stad Groningen en zorgde voor veel schade en verdriet. Veel dorpen die dichter bij zee lagen werden volledig verwoest, zoals Vliedorp en Wierhuizen. ‘Het is de wil van God’, zo sprak Adriaan Spinniker, een minister uit Groningen, ‘Het is God die deze brullende orkaan en woedende golven naar ons bracht, het is God die het water over de dijken gooide, het is God die controle nam over de wind en het water’.

Hoewel er te twisten valt over de vraag of het de wil van God was, had de Kerstvloed een grote impact op het noorden van Groningen. De lokale gemeenschappen kregen te maken met bevolkingsverlies, economische neergang en armoede. Hierop moest een reactie komen. Waarop Thomas van Seeratt direct aan het herstel en de verbetering van de Groninger dijken begon, zodat zoiets nooit meer kon gebeuren. Deze strijd tegen het water wordt tot op de dag van vandaag door dedijkgraven gevoerd om ons tegen de gevaren van het water te beschermen. Deze bescherming
kent echter ook een keerzijde. De afstand van de Groningers tot de zee is steeds verder toegenomen met het op deltahoogte brengen van de dijken. De wierden, met daarop hun dorpen en kerken, zijn hierdoor vervallen tot relieken uit een vervlogen tijd waar het verbond met de zee nog voorop stond.

Geschiedschrijver Oudhof die ooggetuige was van de Kerstvloed:
Een man uit Vierhuizen verloor vrouw, vijf kinderen en een schoonzuster in de golven. Hij zelf dreef op een stuk van het huis verder tot Ulrum, tot de buurt Hug genaamd. Hier klom hij in een boom, maar de golven beukten deze zo geweldig tot de arme man eruit geslingerd werd, over de gracht heen tot in het hof. Hier pakte hij weer een boom en wist zo z’n leven te redden.

Activiteiten in 2017

Onder de naam ‘Kerstvloed 1717’ worden dit jaar, 300 jaar na dato, diverse activiteiten en evenementen georganiseerd in Groningen. Daarover later meer.

Bron: De Verhalen van Groningen